18. Dünya Atletizm Şampiyonası 15-24 Temmuz tarihleri arasında ABD’nin Eugene kentinde düzenlendi. Aslında 6-15 Ağustos 2021 tarihleri arasında düzenlenmesi planlanan organizasyon, pandemiden etkilenerek 2020 Yaz Olimpiyatları’nın bir yıl ertelenmesi nedeniyle bu yıl düzenlenebildi.
Dünya Atletizm Federasyonu tarafından alınan kararla Ukrayna’nın işgali nedeniyle organizasyona Rus ve Belaruslu sporcuların katılımına izin verilmezken, aşı kısıtlamaları da katılımı bir hayli düşürdü. Şampiyona, 1991 Tokyo’nun ardından en az sayıda ülkenin (179) katılım sağladığı organizasyon oldu.
Atletizm branşının doğal favorilerinden olan ABD, ev sahibi olma avantajını da iyi kullanarak organizasyonu domine etti. On üçü altın olmak üzere toplamda otuz üç madalya toplayan ev sahibi ekibi, dördü altın on madalya ile Etiyopya izledi. İkisi altın on madalya kazanan Jamaika ise üçüncü sıranın sahibi oldu.
Madalya sıralamasının dışında ilk kez yapılan takım sıralamasında da ABD’nin üstünlüğü vardı. Branşlarında ilk sekize giren atletlerin ülkelerine 1 ile 8 arası puan kazandırdığı bu sıralamada ikinciliği iki altın madalya kazanmasına rağmen Jamaika alırken, dört altın madalyalı Etiyopya üçüncü basamakta kaldı.
Organizasyon boyunca toplam 29 ülke altın madalya sevinci yaşarken, bu sayı şampiyona tarihinin rekoru olarak kayıtlara geçti. Peru, Kazakistan ve Nijerya şampiyona tarihinde ilk altın madalyalarını kazanmayı başardılar.
Toplam dört atlet, iki altın madalya sevinci yaşamayı başardı. Peru’dan Kimberly Garcia 20 ve 35 km. yürüyüş müsabakalarını zirvede tamamlarken, ABD’li Michael Norman 400 m. erkekler bireysel ve 4 x 400 m. bayrak yarışı müsabakaları sonucu iki kez kürsünün en üst basamağında yer aldı. Yine ev sahibi temsilcilerinden Sydney McLaughlin kadınlar 400 m. engelli ve 4 x 400 m. bayrak yarışlarında altın madalyanın sahibi olurken, vatandaşı Abby Steiner ise kadınlar 4 x 100 m. ve 4 x 400 m. bayrak yarışları sonucunda çifte zafer yaşayan atletler arasına adını yazdırdı.
Organizasyon boyunca toplam 3 dünya rekoru kırıldı. Çifte altın madalyalı Sydney McLaughlin kadınlar 400 m. engelli finalinde elde ettiği 50.68 saniyelik derecesiyle kendisine ait 51.41’lik dünya rekorunu son 13 ay içerisinde 4. kez geliştirmeyi başardı.
Nijerya’ya tarihinin ilk altın madalyasını kazandıran Tobi Amusan, yarı final serisinde elde ettiği 12.12 saniyelik derecesiyle ABD’li Kendra Harrison’ın 6 yıl öncesine ait 12.20’lik rekorunu kırmayı başardı. Finalde 12.06 koşmayı başaran Amusan’ın bu derecesi, rüzgarın belirlenen limitlerin üzerinde olması nedeniyle yeni bir rekor olarak kayıtlara geçmedi.
Amusan’ın madalya töreni sırasındaki sevinç gözyaşları ise şampiyonanın unutulmazları arasına giren bir enstantaneydi.
Bir diğer dünya rekoru ise erkekler sırıkla atlama branşında geldi. Bu branşın yaşayan efsanesi olan ve rekor kırması artık sıradan ve olağan karşılanan 23 yaşındaki İsveçli Armand Duplantis, 6.21 metrelik atlayışıyla kendisine ait dünya rekorunu 1 cm, açık hava dünya rekorunu ise 5 cm geliştirmeyi başardı.
Rekor sonrası yaşadığı büyük sevinç, tarihine geçmeyi çok önceden başardığı bu branşta daha yeni rekorlar kırma konusunda bitmek tükenmek bilmeyen iştahının net bir göstergesiydi adeta.
Şampiyonanın en çok merak edilen müsabakalarından erkekler 100 m. ve 200 m. bireyselde kürsünün tamamı ev sahibi atletlerden oluştu. 100 m.’de Fred Kerley 9.86 saniyelik derecesiyle altına uzanırken, 200 m.’de ise Noah Lyles 19.31 ile zirvede yer aldı. 100 m.’de son olimpiyat şampiyonu İtalyan Marcell Jacobs ise yarı final serisine sakatlığı nedeniyle katılamayarak elendi. 200 m. de son olimpiyat şampiyonu unvanıyla şampiyonaya gelen ve hem 100 m. hem de 200 m. için favorilerden biri olarak gösterilen Kanadalı Andre De Grasse ise turnuva öncesi yakalandığı Covid-19’un etkilerinden tam olarak kurtulamadığı 100 m. eleme müsabakalarında finale kalamayınca, 200 m müsabakalarından da çekilme kararı aldı. 4 x 100 m. müsabakalarında yer alan yıldız atlet, ABD’nin sprint branşlarındaki dominasyonuna son vererek Kanada bayrak takımıyla altın madalyaya uzandı. 4 x 200 m bayrak yarışında ise kazanan yine ABD oldu.
Erkekler 100 m. ve 200 m. müsabakalarında ön plana çıkamayan Jamaika ise, kadınlar bireysel müsabakalara damga vurmayı başardı. 100 m.’de kürsüyü kapatan Jamaika adına altın madalya 10.67 saniyelik derecesiyle Shelly-Ann Fraser-Pryce’a giderken, ikinci sırada Shericka Jackson, üçüncü sırada ise Elaine Thompson-Herah yer aldı. 200 m. finalinde ise roller değişti. Shericka Jackson 21.45 saniyelik derecesiyle altın madalyanın sahibi olurken, Shelly-Ann Fraser-Pryce ikinci sırada yer aldı. Bronz madalya ise Büyük Britanya’dan Dina Asher-Smith’e gitti. Bireysel sprint müsabakalarında ABD’yi geride bırakmayı başaran Jamaika, favori olarak çıktığı 4 x 100 m bayrak yarışında ise az farkla ABD’nin gerisinde kalarak gümüş madalya ile yetindi.
Kadınlar 1500 metre finalinde Kenya’dan Faith Kipyegon altın madalyaya ulaşmayı başarırken 5000, 10000 ve maratonda Etiyopyalı atletler zirveyi bırakmadı. 5000 m. finallerinde Gudaf Tsegay altın madalya kazanırken, 1500 m. finalinde elde ettiği gümüş madalyanın ardından şampiyonayı toplam 2 madalya ile tamamlamış oldu. 10000 m finalinde Letesenbet Gidey, maratonda ise Gotytom Gebreslase zirvede yer alarak Etiyopya’nın madalya sıralamasında 2. basamağı elde etmesine büyük katkıda bulundular. Bu üç branşta da ikinci sıraları Kenyalı atletler aldı.
Erkeklerde ise Afrikalı dominasyonunun kadınlara oranla kısıtlı kaldığı görüldü. 1500 m.’de Büyük Britanya’dan Jake Wightman altın madalyanın sahibi olurken, kürsüyü Norveç’ten Jakob Ingebrigtsen ile İspanya adına yarışan Mohamed Katir tamamladı. 5000 m. de ise altına uzanan isim 1500 m.’nin ikincisi Norveçli Jakob Ingebrigtsen oldu. 10000 m. nin galibi Uganda’dan Joshua Cheptegei olurken, maratonda zaferin adı Etiyopya’dan Tamirat Tola oldu. Bu üç müsabakada kürsüde ağırlıklı olarak Ugandalı ve Kenyalı sporcular yer aldı.
Ülkemiz, 7 sporcuyla şampiyonada temsil edilirken madalya alamadan tamamladığımız organizasyonda en iyi derecemiz, Ersu Şaşma’nın erkekler sırıkla atlamada 5.80’lik derecesiyle kendisine ait Türkiye rekorunu egale ederek elde ettiği sekizincilik oldu. Bu derece aynı zamanda takımlar sıralamasında ülkemizin elde ettiği tek puanı da getirdi.
Milli ciritçi Eda Tuğsuz kadınlar cirit atma seçmelerinde üç hakkında da faul yaparak şampiyonaya veda ederken, erkekler 400 metre engellide madalya umudumuz Yasmani Copello, seçmelerde koşarken sakatlanıp o halde turu geçmesine rağmen, yarı finalde sakatlığı sebebiyle istediği performansı gösteremeyerek finale kalamadı.
Kadınlar üç adım atlamadaki temsilcimiz Tuğba Danışmaz 13.63’lük derecesiyle grubunu 10. sırada tamamladı ve finale kalamadı.
Kadınlar 20 kilometre yürüyüşte Meryem Bekmez, 1:33:27’lik derecesiyle 18. olurken, kadınlar 1500 metre müsabakasında ise Şilan Ayyıldız, seçmelerde elde ettiği 4:12:67’lik derecesiyle 13. olarak yarı finale kalamadı. Erkekler 110 metre engellide ise Mikdat Sevler, seçmelerde 13.61’lik derecesiyle 26. olarak ilk 24 arasına giremedi ve yarı finali kaçırdı.
Yazan: Mehmet SOYLU
Editör: Sıla Yüzer
