Türkiye, 1963 Marmara Turu ve sonrasında Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu serüveniyle yaklaşık 60 yıldır yarış düzenleyen bir ülke. Son yıllarda organize edilen Antalya Turu ve irili ufaklı diğer yarışlar ile Türkiye, bisikletin pek çok etkinliğini bir takvim yılında bünyesinde barındırıyor. 2008 yılında Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu ekseninde yapılan değişiklik ile birlikte yarış 2.1 ve devamında “Dünya Turu” kategorisinde de düzenlenmişti.
Ülkemiz, yarışlar anlamında gelişen bir profil çizerken öte yandan sporcu yetiştirmek ve profesyonel sahneye daha çok takım çıkarabilmek için de 2000’lerin sonuna doğru çalışmalara hız vermişti. Konya merkezli Torku Şekerspor, bu çalışmaların bir sonucu olarak Türkiye’nin ilk Continental Bisiklet Takımı olmayı başardı. Konya Şeker tarafından üretimi yapılan “Torku” markasının sponsorluğunda takım önemli bir destekle yarışmaya başlamıştı. 2011 yılında “Kıta Takımı” seviyesine yükselen Torku Şekerspor, hem Türkiye hem de yurt dışındaki farklı coğrafyalarda ülkemizi temsil etmeyi başarmıştır. Olimpiyat Oyunları’na sporcu çıkartmak anlamında da değerli çalışmalar yapan Torku Şekerspor, Miraç Kal ve Ahmet Örken ile 2012 ve 2016’da uluslararası arenada ülkemizi temsil etmişti.
2014 senesi Torku Şekerspor’un en öne çıktığı dönemlerden biriydi. Movistar’dan İspanyol Juan José Cobo’nun transfer edilmesiyle birlikte Fransa Bisiklet Turu’nda etap kazanmış bir sporcu, bir Türk takımında yarışmış oldu. Cobo, 2013 yılında Movistar’da son senesini geçirirken Beñat Intxausti’nin İtalya Bisiklet Turu genel klasmanında ilk 10’a girmesine yardımcı olmuştu. 2014 sezonu sonunda profesyonel kariyerine nokta koyan İspanyol sporcu, son kariyer senesinde Torku Şekerspor ile birlikte Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nda genel klasman altıncısı olarak takım tarihindeki önemli başarılardan birine imza atmıştı. Önceki dönemlerde Astana, Caja Rural gibi takımlarda yarışmış ve 2009 Miguel Indurain GP şampiyonu David de la Fuente, 2013 Türkiye Turu Dağların Kralı Klasmanı şampiyonu Serhiy Grechyn, ülkemizde 2013 yılında etap podyumu yakalamış Yuri Metlushenko da 2014 Torku Şekerspor kadrosunun kalitesini arttıran diğer yabancı uyruklu isimlerdi.
Cyclist Türkiye Editörü Erman Öner, yıllardır hem Türk bisikletini hem de Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nu yakından takip ediyor. Öner’e göre, Torku Şekerspor’u aktif “Kıta Takımı” olduğu dönemde diğer aynı seviyedeki ekiplerle kıyaslamak gerekiyor. O dönemde Torku, sadece Türk bisikletinde değil kendi seviyesinde de fark yaratan, yarışlara renk katan takımlarından bir tanesi. UCI takım sıralamasında Torku’nun ilk 20 içine girebilmesi de o dönem alınan başarıların mühim bir göstergesi. Erman Öner, Torku Şekerspor’un yakaladığı seviyeyi şu şekilde anlatıyor:
“Torku Şekerspor, 2017 senesinde Mersin Turu’nu ve Hırvat Turu’nu aynı anda koşuyor. Mücadele edilen Hırvatistan Turu, Eurosport kanalından da canlı yayınlanan, ekran görüntüsüne sahip kaliteli bir yarış. Rus bisikletçi Ivan Balykin’in Hırvat Turu’nda kaçışa girmesi ve son metrelerde yakalanması alınan sonuçlar anlamında oldukça önemli. O dönem bir kıta takımının iki yarışa bölünmesi, Torku’nun kadro kalitesinin ve derinliğinin bir işareti.”
Yıllardır profesyonel seviyede yarışlar düzenlemek bir yana, sporcu yetiştirmek ve üst seviye bisikletçiler arasına temsilciler yollamak da ülkelerin sporu hangi noktada icra ettiğinin habercisi. Türkiye’nin ilk “Kıta Takımı” seviyesindeki ekibi olmak, Torku Şekerspor üzerinde böyle de bir sorumluluğu beraberinde getiriyordu. Ahmet Akdilek, Muhammed Atalay, Ahmet Örken gibi isimler, Torku Şekerspor ile birlikte bisiklet kariyerlerini bir üst seviyeye taşımış sporculara örnek gösterilebilir. Erman Öner, Konya’da yetişen bisikletçilerin kariyer gelişimlerinde Torku’nun öneminin altını çiziyor.
“Konya içinde pek çok ufak takım bulunuyor. Torku, belediye ve ilçe takımlarında yarışan sporcular için hem bir hedef hem de bu bisikletçileri bir üst seviyeye taşıyan takım. Ahmet Örken, Çumra takımından yetişiyor ama Torku ile seviye arttırıp uluslararası düzeyde yarışıyor. Takım, yetenekli sporcuları bulup şans veriyor, onları bir üst kademeye taşıyor. Aynı zamanda bu sayede milli sporcularımız da yetişmiş oluyor.”
2017, takımın üst seviye yarışlarda mücadele eden ekiplere sporcu göndermesi açısından öne çıkan bir seneydi. Bardiani CSF’te geçirdiği iki yılın ardından Torku Şekerspor’a transfer olan İtalyan Luca Chirico, elde ettiği başarılı sonuçlarla birlikte ülkemizde bir yıl kalıp “Pro Kıta” seviyesindeki Androni Giocattoli – Sidermec’te kariyerine devam etmişti. Aynı yıl Ahmet Örken ise Israil Cycling Academy’den teklif almış ve sporun büyük turlarında yarışan ilk Türk olma şansını yakalamıştı. Ahmet Örken, o dönem Kudüs’te yaşanan gelişmelerden dolayı İsrail takımından ayrılma kararı almıştı.
Torku Şekerspor öncülüğünde Türkiye Turu’nda milli sporcularımızı izlediğimiz dönem 2017 senesi ile birlikte sona ermiş oldu. “Dünya Turu” seviyesine yükselen Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nda bir kıta takımının mücadele etmesine olanak olmadığı için özel izin ile Türkiye Milli Takımı, yarışa üç edisyon boyunca katıldı. Yeniden Türkiye Turu’nun 2.Pro kategorisinde organize edilmesiyle birlikte iki kıta takımımız, Spor Toto Cycling Team ve Sakarya BB Pro Team’i başlangıç listesinde görmeye başladık. Bu iki takımımız 2021’in ardından bu sene de Türkiye Turu’nda mücadele ediyor.
2018 yılında kurulan Sakarya BB Pro Team, bu yıl ikinci kez Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nda yarışıyor. Sezona, Onur Balkan’ın iki yarış galibiyetiyle başlayan Sakarya temsilcisi, 2022 takvim yılına iyi bir giriş yaptı. Geçtiğimiz sene Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nda iki kez Ukrayna Yol Şampiyonu Vitaliy Buts, toplam 25 puan ile Dağların Kralı Mayosu’nu lider tamamlamış ve takıma önemli başarılarından birisini kazandırmıştı.
Spor Toto Cycling Team ise 2020 yılında Ankara’da kuruldu. Spor Toto, kurulduğu esnada Türkiye’nin dördüncü kıta takımıydı. Geçtiğimiz sene ilk kez Türkiye Turu’nda mücadele eden ekip, Anatoliy Budyak ve Gabriel Reguero ile genel klasmanın ilk 30’unda iki sporcu ile yer almıştı.
Hemen hemen her sporda ülkelerin kalıcılığı, bıraktığı etki ve oluşan kültür, yetiştirilen sporcularla birlikte artıyor. Bisiklet sporunda uzun yıllardır yarış düzenleme geleneğine sahip Türkiye, son 10-15 yılda sporda hem yarışlar hem de takımlar seviyesinde gelişme gösteriyor. Torku Şekerspor, Manisaspor, Brisaspor, Sakarya BB Pro Team, Spor Toto Cycling Team ve daha pek çok irili ufaklı takımıyla Türkiye, yerli sporcularını geliştiriyor ve katıldığı organizasyonlara iz bırakmaya çalışıyor. İlerleyen yıllarda yapılacak çalışmalar ile birlikte Türkiye, tanıtım ve ülke reklamı için de fazlasıyla imkan sunan bisiklet sporunda daha fazla söz sahibi olmaya ve başarı basamaklarını tırmanmaya çalışacak.
Yazan: Can AYHAN
Editöryal Düzenleme: Serkan ÖZDEMİR & Yiğit Halil KIRCA
